Johannesbrood is het zaad van de Ceratonia siliquaboom, beter bekend als de alfarroba, en de harde wind heeft de johannesbroodbomen onlangs aangemoedigd om aan hun jaarlijkse val te beginnen. Het moet een goed jaar voor ze zijn, of misschien vallen ze allemaal tegelijk - ik kan niet naar mijn waslijn gaan zonder erop te trappen.

Als ze rijp zijn, zijn ze donkerbruin en hoewel ze vanzelf op de grond vallen, zie je boeren en huiseigenaren hun johannesbroodoogst uit de bomen halen. Traditioneel zie je boeren een groot laken op de grond spreiden om ze op te vangen, terwijl een klopper met een stok op de boom slaat om de hogerop zittende johannesbroodoogst naar beneden te schudden. De oogst wordt verzameld, soms is de hele familie betrokken bij het 'plukken en verpakken'. Het oogsten begint vroeg in de ochtend en gaat waarschijnlijk de hele dag door tot elke peul is verwijderd en in zakken is gedaan voor de verkoop.


In de peul

Het johannesbroodpitje zelf heeft een aantal voordelen als cacaovervanger. Het bevat calcium, maar heeft niet de verslavende eigenschappen van cafeïne, waardoor het een uitstekende vervanger is voor cacao in 'chocolade'-creaties. Het heeft zijn eigen natuurlijke zoete, nootachtige smaak. Sommige mensen vinden het lekker. Anderen niet. Hoewel je van johannesbrood iets kunt maken wat op chocoladechips lijkt, proef je het verschil en hoewel ontwikkelaars van recepten de afgelopen decennia hebben geprobeerd de twee poeders als een en hetzelfde poeder te behandelen, zullen echte chocoladekenners niet overtuigd zijn.

Johannesbroodpoeder staat ook bekend als "locust bean of wel sprinkhanenboon. Volgens het Bijbelse verhaal waren het de 'sprinkhanen' die Johannes de Doper in de woestijn hielpen, eigenlijk johannesbroodpeulen. De bomen komen oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied, hoewel ze nu ook in heel Noord-Amerika groeien.

De zaden moeten worden verwijderd om johannesbroodpoeder te kunnen maken en één methode om johannesbroodpoeder te maken is door de peulen te koken, doormidden te snijden, de zaden te verwijderen, de peulen vervolgens te drogen en tot poeder te malen. Bij andere methoden worden de peulen geroosterd voordat ze worden gemalen, zodat hun kleur donkerder wordt en ze dus meer op cacao gaan lijken. Hoe dan ook, het poeder ziet er uiteindelijk bijna identiek uit als cacaopoeder, vooral als het geroosterd is, en lijkt vrij sterk op chocolade als het eenmaal gekookt is, wat een geweldig alternatief is voor mensen die allergisch zijn voor chocolade.


Voedsel voor vee

Boeren gebruiken ook johannesbroodmeel opgelost in water als speendieet voor biggen, kalveren en andere herkauwers. Sommige ruiters voeren hun paarden johannesbrood als onderdeel van een 'cool feed' (vezelrijk voer) of ter vervanging van suikerrijke hapjes. Hondensnacks met 'chocolade' worden gemaakt met johannesbroodpoeder, er wordt helemaal geen chocolade gebruikt, en je hond kan er veilig van genieten. Je kunt zelfs je eigen hondensnacks maken met johannesbroodpoeder, er zijn veel recepten online te vinden.


Voedsel voor ons

Maar johannesbrood eten heeft ook voordelen - sommigen vinden het gezonder dan cacao, omdat het polyfenolen bevat - antioxidanten waarvan bekend is dat ze het risico op hartaandoeningen verminderen. En er wordt gezegd dat 19e-eeuwse Britse apothekers johannesbroodpeulen verkochten aan zangers - blijkbaar hielp het kauwen op johannesbroodpeulen zangers om hun stembanden gezond te houden en om hun keel te verzachten en te reinigen.


Alles afwegen

Er is echter niet veel gebruik voor de zaden, hoewel de zaden vrij uniform van grootte en erg hard zijn, en verder kunnen worden verwerkt tot een emulgator voor smoothies en ijs, enz. Omdat één johannesbroodpitje over het algemeen ongeveer 0,20 gram weegt en een diamant van 20 gram hetzelfde zou wegen als 100 johannesbroodpitjes, werden de zaadjes in het verleden door juweliers gebruikt om hun edelstenen mee te wegen. Het gewicht werd bekend als een 'karaat'. Het zou echter vrij eenvoudig zijn om een zwaardere set en een lichtere set bij de hand te houden, afhankelijk van of je een koper of verkoper was!

Author

Marilyn writes regularly for The Portugal News, and has lived in the Algarve for some years. A dog-lover, she has lived in Ireland, UK, Bermuda and the Isle of Man. 

Marilyn Sheridan