Een Amerikaan in Portugal

Voor Amerikanen die in Portugal wonen, hebben we gezien hoe de Portugezen dit jaar op 25 april hun 50e "Dia da Liberdade" of Dag van de Vrijheid vierden, waarmee de sprong van het land van dictatuur naar democratie in 1974 werd gemarkeerd.

Het evenement werd gevierd met parades, concerten en toespraken die het belang van democratie en vrijheid in de Portugese samenleving benadrukten.

50 jaar! 50 jaar democratie is een prachtige prestatie! Maar op de verjaardag van Amerika - de viering van 248 jaar breuk met de Britse overheersing onder het bewind van Koning George III - lijken wij de oudere staatsman onder de democratieën. "Hé Portugal, onze goede vriend," zou Amerika liefdevol kunnen zeggen, "ga zo door - wij zullen je de weg wijzen!"

Maar is onze Amerikaanse democratie vandaag de dag een model voor wat je wel of niet moet doen? De VS, waar vaak naar verwezen wordt als "Het Grote Experiment", stevent af op presidentsverkiezingen in 2024 die bol staan van de onzekerheid, omdat een zeer controversieel voorseizoen en onvoorspelbare algemene verkiezingen de uitkomst op dit moment voor iedereen een raadsel maken. Kandidaten van beide grote partijen worden geconfronteerd met een ongekend kritisch en sceptisch publiek en het medialandschap is verzadigd met tegenstrijdige verhalen en verkeerde informatie. De echte test zal zijn of het Amerikaanse volk de uitkomst van de verkiezingen in november zal accepteren, ongeacht welke partij er wint.

Zal "Het Grote Experiment" overleven?

Met dit in mijn achterhoofd had ik geen idee wat ik kon verwachten toen ik een 4 juli-bijeenkomst binnenwandelde in de Algarve - in Lagos. Er waren ongeveer 130 mensen, de meerderheid bestond uit Amerikanen en een paar anderen - voornamelijk Britten (die graag bij ons rondhangen). Ik vroeg me af of mensen aan "rode" en "blauwe" tafels zouden zitten? Zouden er stemmen klinken? Zou de bijeenkomst overschaduwd worden door een gevoel van spanning? Vechtpartijen?

Organisator van het evenement, de Amerikaanse immigrant en inwoner van Lagos, Paul Hasenfus, was van plan om dat niet te laten gebeuren. "Ik dacht niet dat er een politiek conflict zou ontstaan tussen wie dan ook. Ik wilde gewoon een barbecue organiseren voor een groep mensen... Amerikanen en anderen om de geboorte van ons land te vieren."

Paul, een vriendelijke en bedachtzame man, nam wel de voorzorgsmaatregel om geen tafelschikking te maken. Hij leerde zijn les in 2019, zegt hij, toen hij er een opstelde voor het populaire jaarlijkse Thanksgiving-evenement dat hij organiseert. Hij wilde er zeker van zijn dat iedereen bij de persoon kon zitten met wie hij kwam. Toen besefte hij dat hij geen scheidsrechter wilde zijn. "Ik had mensen die zeiden 'ik ga overal zitten zolang het niet met Trumpsupporters is of ik ga overal zitten zolang het Trumpsupporters zijn'."

Hij besloot zijn handen in onschuld te wassen met zijn nieuwe reset: "werk het voortaan zelf uit!".

En dat deden ze. Wie weet wat voor gesprekken er plaatsvonden tussen de vele ronde tafels van acht. Maar ik liep rond om de temperatuur op te nemen door een paar mensen te vragen wat deze 4 juli voor hen betekende - gezien alles wat er aan de andere kant van de oceaan aan de hand is in ons thuisland.

De feestgangers gedroegen zich op hun best en hielden zich op de achtergrond van politieke opmerkingen. Misschien had het iets te maken met het feit dat het een bar met contant geld was - geen gratis alcohol.

Of misschien zijn we als immigranten gewoon hongerig naar gezelligheid met onze soortgenoten. Paul zei dat hij hooguit 60 mensen had verwacht. Hij was gevloerd toen meer dan twee keer zoveel mensen kwamen opdagen. Desalniettemin hing er een sfeer van beleefdheid in de zaal en zelfs de scherpere opmerkingen waren meestal diplomatiek.

Bob en Tina Dameron spraken openhartig over hun nieuwe leven sinds ze hun volwassen kinderen in 2021 naar Portugal volgden. "Ik mis het gedoe en de polarisatie van de afgelopen 10 jaar [in de VS] niet en het lijkt alleen maar erger te worden," zei Tina terwijl Bob knikte. "Ik begrijp de helft van mijn land niet. Dat is hoe ik me voel - ik snap het niet. Ik kan me er gewoon niet toe verhouden en ik denk dat het in Europa en als Europeaan zijnde veel makkelijker voor me is om hun manier van leven en waarden te begrijpen."

Susie Barrett, een verpleegster die bezig is met het uitzoeken van haar volgende stappen om hier fulltime te komen wonen, is ook dankbaar dat ze uit de drukte is. "Ik zal beleefd zijn en zeggen dat ik heel blij ben dat ik in Europa ben. Ik denk dat de dingen op dit moment erg uitdagend zijn in de Verenigde Staten ... het veranderen van Roe versus Wade, het Hooggerechtshof dat beslist dat de president immuniteit heeft als hij officiële handelingen verricht. Ik weet niet eens waar ik moet beginnen.

Judy Schmidlapp, een immigrante uit South Carolina, verklaarde: "Ik denk dat dit de belangrijkste Fourth of July is die we ooit hebben gehad - voor onze onafhankelijkheid en onze democratische staat. Ik denk dat we allemaal ons volkslied moeten zingen en terug moeten keren naar een echte democratie. We moeten ervoor vechten."

Rob Trevena, hier al 5,5 jaar en gekleed in een Uncle Sam-kostuum, deelde zijn gevoel, dat een thema leek te zijn in de menigte: "Godzijdank ben ik in Portugal. De VS is een beetje gek - nu te gek voor mij! Maar ik ben er nog steeds trots op een Amerikaan te zijn."

Dus toen het evenement werd afgesloten, was ik niet getuige van kwade gevoelens, geen ruzies, geen gescheld.

Paul, de organisator, zegt dat hij slechts op de hoogte was van één incident dat direct riekte naar politiek en dat aan hem werd gemeld. "Toen de band begon," vertelde de persoon hem, "speelden ze het volkslied en sommige mensen stonden niet op. Ik wou dat ze dat wel hadden gedaan".

Becca Williams lives in Lagos, a seaside town on Portugal’s southern coast. Contact her at AlgarveBecca@gmail.com. 

Becca Williams