W latach 2014-2024 prawie połowa (46%) leków generycznych znajdujących się na liście leków podstawowych Unii Europejskiej (UE) była udostępniana tylko przez jednego dostawcę, a liczba ta prawie się podwoiła, jeśli weźmiemy pod uwagę firmy posiadające większość (60%) udziałów w rynku. Teva, jedna z największych firm generycznych na świecie, jest odpowiedzialna za te dostawy, podczas gdy Sandoz jest liderem w produkcji europejskiej.
W badaniu "Generic Health Check Europe 3.0" stwierdzono, że w branży występują dwa główne problemy: szybka koncentracja podstawowych leków generycznych, trzykrotnie szybsza niż w przypadku innych leków generycznych, co stanowi "realne skuteczne zagrożenie" dla bezpieczeństwa dostaw w Europie, oraz brak zróżnicowanych dostaw (od różnych producentów) podstawowych leków generycznych w obszarach takich jak kardiologia, onkologia, zdrowie psychiczne czy antybiotyki.
Według firmy IQVIA, zajmującej się badaniami klinicznymi, raportowaniem biznesowym i technologiami opieki zdrowotnej, 83% produktów generycznych pochodzi od tego samego dostawcy.
"Ta niepewność jest dodatkowo zwiększona przez niepokojący poziom konsolidacji dostawców i wyjście z rynku niektórych podstawowych leków generycznych, trend obserwowany w ostatnich latach, szczególnie z powodu napięć geopolitycznych, wyzwań gospodarczych i nowych żądań politycznych, co naraża opiekę zdrowotną pacjentów na ryzyko" - podkreślają autorzy.
Podczas gdy ceny dóbr konsumpcyjnych wzrosły o 30% w ciągu tej dekady, średnie ceny leków generycznych na receptę spadły o prawie 8%.
"Pacjenci polegają na niezawodnym dostępie do wysokiej jakości, niedrogich terapii, ale trwająca konsolidacja dostawców i wycofywanie z rynku podstawowych leków zagrażają temu dostępowi" - ostrzega dyrektor generalny Teva Portugal w komentarzu opublikowanym wraz z raportem naukowym.
"Zmniejszenie presji na producentów leków generycznych ma zasadnicze znaczenie dla ochrony opieki nad pacjentami i zapewnienia długoterminowej stabilności europejskich systemów opieki zdrowotnej. W przypadku podstawowych leków generycznych jeszcze ważniejsze jest istnienie niezawodnej i zdywersyfikowanej sieci dostaw", apeluje Marta González, krytykując brak elastyczności cenowej.