Het evenement was de zevenentwintigste festa da orelheira e do fumeiro in Cabeceiras de Basto, een driedaags festival dat de wonderen van gerookt vlees en varkensoren viert. Hoe konden we niet gaan? Om eerlijk te zijn was het niet de eerste keer dat we voor die sirenenzang vielen, dus we konden niemand anders dan onszelf de schuld geven als het mis zou gaan.
Ik denk dat Cabeceiras aan de rand van het woeste land ligt. Op onze kaart ligt het net onder de 'g' waar 'Here be Dragons' staat. Het ligt verscholen in een hoefijzer van ruige heuvels, de meest noordelijke van de steden in het oude Terras de Basto, een middeleeuws gerechtelijk gebied. Soms voelt het alsof het nog de dertiende eeuw is. Ik bedoel, een festival gewijd aan gerookte varkensoren lijkt niet echt te horen bij het tijdperk van TikTok en ChatGPT. Wij wonen zelf in de regio Terras de Basto en zelfs voor ons voelt Cabeceiras anders.
De Leilão de Orelheiras (varkensorenveiling) was een van de hoogtepunten van de laatste dag, samen met de Chega de Bois. Met die laatste willen we niets te maken hebben, want we hebben geen zin om twee bange stieren met elkaar te zien vechten voor het vermaak van een zondagmiddagpubliek. De Leilão daarentegen is veel meer ons idee van vermaak. Het was allemaal erg feestelijk toen we aankwamen, ondanks de bijtend koude oostenwind die van de heuvels waaide. Verschillende ranchos de folclore paradeerden op gepaste Minho-manier rond buiten de zaal op de gebruikelijke medley van accordeons. Ik was blij om te zien dat een aantal mannen van een zekere leeftijd breedgerande hoeden droegen, die eerder aan een vroegere tijd herinnerden dan de meer gebruikelijke platte petten. Alles leek nogal vrolijk, zelfs toen een groep vrouwelijke folcloristas de herentoiletten in beslag nam voor wat dringende kostuumaanpassingen en een groep van ons mannen met vergrote prostaten voor de deur stond - of beter gezegd wiebelde op gekruiste benen - met ronkende grijnzen.
Credits: Aangeleverde afbeelding; Auteur: Fitch O´Connell;
Binnen in de hal stonden tientallen kraampjes met verkopers die alle heerlijkheden van de fumeiro verkochten. Ik ben een enorme fan van gerookt eten en de Portugezen zijn zeer bedreven in het vak en hier voor ons waren allerlei soorten chouriços, bentrulho, celeiradas, bolachos, alheira, presunto, farinheira, sangueira, faceira, orelheira e cabeça, morcela, gaiteiro en, mijn persoonlijke favoriet,salpicão. Maar er was natuurlijk het gebruikelijke gapende gat. Ik heb nooit goed begrepen waarom de Portugezen nooit van gerookte vis hielden. Het zou prima passen bij hun liefde voor zeevruchten en hun vaardigheid met fumeiro, dus er lijkt een onverklaarbaar gat in hun keuken te zitten. Misschien moet ik helpen die op te vullen. Eens kijken: stap 1, Hoe bouw ik een rokerij?
Er waren ook veel kraampjes die andere dingen verkochten dan delen van het varken, hoewel de enige die onze interesse trok lokale honing en producten op basis van honing verkocht. We merkten in het voorbijgaan op dat het kleine kraampje met de naam Therapy Doces het niet zo goed deed en dat de twee jonge vrouwen die hun waren aanprezen door vrijwel iedereen werden genegeerd. De grote kraam met de naam Palácio de Gomas zat daarentegen helemaal vol met kleine kinderen en hun nogal verwoed uitziende ouders. We haalden wat salpicão (natuurlijk) en alheira en nog vier zakken met lekkers om mee naar huis te nemen. Dat was voorlopig ons avondeten.
Veiling
Tegen de tijd dat de leilão begon, waren de groepjes mannen die sinds onze aankomst rond de snacktafels hadden gestaan en flessen rode wijn hadden gedeeld, in opperbeste stemming. Omdat het de periode na de zondagse lunch was, liepen veel mensen - mannen en vrouwen (en waarschijnlijk ook een paar kinderen) - rond met die weldadige glimlach die je krijgt als je goed hebt gegeten en gedronken, met als gevolg dat de leilão werd geleid in een waas van alcoholische welwillendheid en geestigheid. De orelheira die geveild werden, waren helaas allemaal verpakt in witte plastic draagtassen, hoewel de veilingmeester af en toe een orelheira omhoog hield om zijn verwarde klanten eraan te herinneren waarop ze aan het bieden waren. Hij schreeuwde opgewonden in zijn microfoon en ik kon geen woord verstaan van wat hij zei. Dit is niet ongebruikelijk. Ik ben naar veilingen in Groot-Brittannië geweest en begreep geen woord van wat de veilingmeester zei. Het hoort allemaal bij de mystiek.
Credits: Afbeelding meegeleverd; Auteur: Fitch O´Connell;
Orelheira betekent letterlijk 'oorkap'. In dit geval werden er een paar oren verkocht die met elkaar verbonden waren door de huid die ze verbindt. We keken toe hoe een gokker een oorkap uit zijn gekochte tas haalde en die op zijn hoofd zette, onder kreten van verrukking van zijn metgezellen die zoiets natuurlijk nog nooit gezien hadden. In ieder geval niet in de afgelopen vijf minuten. Nou, dit was allemaal erg leuk, maar we dachten dat we beter konden vertrekken voordat de rozige gloed van de rode wijn wegebde en de volgende, nogal haveloze fase van dronkenschap het overnam.
Bedankt, Cabeceiras. Jullie stelden niet teleur.
Fitch is a retired teacher trainer and academic writer who has lived in northern Portugal for over 30 years. Author of 'Rice & Chips', irreverent glimpses into Portugal, and other books.
